چاقی یکی از معضلات جامعه امروزی است که مشکلات زیادی را به همراه دارد. بیماری های قلبی و عروقی، فشار خون، چربی خون و … از جمله این بیماری ها هستند. اضافه وزن و چاقی به دلایل مختلفی ایجاد می شود. برای جلوگیری از بروز مشکلات و بیماری های ناشی از چاقی، باید با دلایل چاقی و راه های پیشگیری از آن آشنا شوید.
قرار است مطالعه کنیم ...
به اضافه وزن و چربی های ذخیره دور شکم و پهلو، چاقی گفته می شود. شاخص توده بدنی (BMI) یک شاخص ساده برای ارزیابی نسبت وزن به قد است. زمانی که این شاخص در فردی بالاتر از ۲۵ باشد، می گویند که فرد به اضافه وزن یا چاقی مبتلا شده است.
🔸 بیشتر بخوانید: محاسبه BMI
معمولا افراد به دلایل مختلفی دچار چاقی می شوند. در ادامه این مقاله به دلایل اضافه وزن و چاقی می پردازیم:
زمانی که کالری دریافتی روزانه فردی بیشتر از کالری مورد نیاز برای سوخت و ساز بدن باشد، مقدار اضافی آن در بدن ذخیره می شود و به تدریج باعث افزایش وزن و چاقی در فرد می شود.
بی تحرکی و نداشتن فعالیت منظم مانند ورزش، از دلایل چاقی در افراد است. اگر فرد تحرک و فعالیت مفیدی نداشته باشد، میزان سوخت و ساز بدن او کاهش می یابد، کالری دریافتی کمتری مصرف می شود و به مرور در بدن ذخیره و سبب افزایش وزن خواهد شد. نداشتن فعالیت مفید و کم تحرکی در کنار افزایش کالری دریافتی از دلایل اصلی چاقی محسوب می شوند.
سابقه خانوادگی و ژنتیک به تنهایی از دلایل چاقی نیست، اما در کنار مصرفی کالری بیش از حد، نداشتن تحرک و سبک زندگی نادرست، می تواند در چاقی نقش داشته باشد. افرادی که دارای سابقه خانوادگی در چاقی و اضافه وزن هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این مشکل قرار می گیرند.
نداشتن خواب در طولانی مدت و به موقع نخوابیدن، باعث اختلال در ترشح هورمون های گرسنگی و سیری در افراد می شود. با افزایش هورمون گرلین و کاهش هورمون لپتین، اشتهای فرد بیشتر می شود و غذای بیشتری مصرف می کند.
داشتن خواب کافی در تنظیم هورمون های مختلف مانند گرسنگی و سیری نقش دارد. اما اگر فرد تا دیر وقت بیدار باشد، همچنان ترشح هورمون گرلین ادامه دارد و میل به خوردن غذای بیشتری را دارد.
فردی که تا دیر وقت بیدار است، کالری بیشتری دریافت می کند و در طول روز بیشتر به استراحت و خوابیدن می پردازد. در این شرایط سوخت و ساز بدن کاهش می یابد و باعث اضافه وزن می شود.
برخی از داروها دارای عوارضی مانند چاقی هستند و مصرف این داروها در برخی از افراد باعث افزایش وزن خواهد شد.
یکی دیگر از دلایل چاقی، عوامل روانی مانند افسردگی، اضطراب و استرس است. استرس و عصبی بودن در افراد باعث افزایش وزن می شود. برخی از افراد زمانی که استرس دارند و یا عصبی هستند، کنترلی بر روی دریافت کالری خود ندارند و ممکن است غذای بیشتری مصرف کنند که به مرور باعث افزایش وزن خواهد شد.
برخی از بیماری ها باعث افزایش وزن در افراد می شوند؛ مثلا سندروم تخمدان پلی کیستیک در زنان، دیابت و تیروئید باعث افزایش وزن و تجمع چربی در بدن می شوند.
🔸 بیشتر بخوانید: رژیم غذایی مناسب دیابتی ها
با شناخت دلایل چاقی و رعایت برخی از نکات می توان از افزایش وزن جلوگیری کرد:
برای کنترل وزن و جلوگیری از افزایش وزن، پیروی از یک برنامه غذایی سالم ضروری است. در این رژیم فرد باید کالری مصرفی خود را کنترل کند و مواد غذایی سالم و مغذی را در برنامه غذایی خود بگنجاند.
۸ تا ۹ ساعت خواب در شبانه روز در تنظیم هورمون های بدن مانند هورمون گرسنگی و اشتها نقش مهمی ایفا می کند.
داشتن آرامش و دوری از استرس و عصبی شدن، می تواند از پرخوری و افزایش وزن پیشگیری کند. انجام ورزش هایی مانند یوگا، مدیتیشن و تمرینات آرامشی به کنترل استرس و اضطراب کمک خواهد کرد.
همان طور که در بالاتر گفتیم، کم تحرکی یکی از دلایل چاقی است. داشتن فعالیت مفید، رفتن به پیاده روی و انجام ورزش منظم باعث افزایش سوخت و ساز بدن، سوزاندن کالری اضافی و چربی ذخیره شده در بدن می شود و با اینکار می توان از چاقی جلوگیری کرد.
شما در این مقاله با دلایل چاقی آشنا شدید، حالا می توانید با پیدا کردن علت چاقی خود، راه درمان و کنترل آن را پیدا کنید. با روش های زیر می توان اضافه وزن و چاقی را درمان کرد:
در صورت بی توجهی به چاقی و عدم درمان به موقع آن ممکن است عوارض زیر بروز کند:
تغذیه نامناسب، مصرف بیش از حد کالری، نداشتن فعالیت و تحرک، استرس و مشکلات عصبی، نداشتن خواب کافی، مصرف برخی از داروها و وجود برخی بیماری ها از دلایل چاقی هستند.
با پیروی از یک رژیم غذایی مناسب، انجام ورزش های منظم، به موقع خوابیدن، حفظ آرامش و انجام تمریناتی مانند یوگا برای کنترل استرس، می توان از بروز چاقی پیشگیری کرد. با پیدا کردن علت افزایش وزن با توجه به دلایلی که در بالا گفتیم، می توان چاقی را با رژیم غذایی، ورزش، دارو و یا جراحی درمان کرد.