محاسبه BMI یا شاخص توده بدنی

در علوم تغذیه، اصطلاحی به نام شاخص توده بدنی (BMI) وجود دارد. البته نحوه محاسبه bmi بسیار آسان است، که در ادامه آن را آموزش خواهیم داد.

شاخص توده بدنی چیست؟

در ابتدا قبل از بیان موضوعات دیگر مثل نحوه محاسبه BMI لازم است یک گذشته ای از  شاخص توده بدنی بدانیم.  آدولف کوتله از کشور بلژیک یک محاسبه ریاضی از طریق  فرمولی که در مقاله گفته شده بیان کرد.همان طور که از  فامیلی این شخص بزرگ معلوم است در ابتدا فرمول به نام  ایشون ثبت می شود و بعد ها لغت BMI به سر زبان ها افتاد.به عبارت ساده می توان بیان کرد که محاسبه وزن در بدن هر شخصی در هر مساحتی به اندازه یک متر مربع مقدار مورد نظر ما را  حاصل می کند.

شاخص توده بدنی و فرمول محاسبه BMI

شاخص توده بدنی یا bmi مخفف عبارت Body Mass Index است. برای محاسبه BMI باید وزنتان را تقسیم بر مجذور قد خود کنید.  

BMI چه کاربردی دارد؟

با محاسبه BMI می توانید به اینکه آیا در محدوده وزنی سالمی هستید یا خیر پی ببرید. شاخص توده بدنی یک حد استاندارد و نرمالی دارد. در صورتی که عدد به دست آمده از این حد کمتر باشد، یعنی شما دچار کمبود وزن هستید. همچنین اگر از حد استاندارد بیشتر باشد، یعنی شما دچار چاقی هستید و در معرض خطر بیماری های مرتبط با چاقی هستید.

نتایج شاخص توده بدنی به چه معناست؟

محاسبه BMI، محدوده وزن سالم را به شما نشان می دهد. متخصصین تغذیه با توجه به اعداد به دست آمده از فرمول BMI، شش محدوده وزنی را از کمبود وزن تا چاقی مفرط دسته بندی کرده اند که به شرح زیر است:

طبق نتایج جدول، BMI ایده ‌آل برای اکثر بزرگسالان در محدوده 18.5 تا 24.9 است. برای کودکان و جوانان 2 تا 18 سال، در محاسبه BMI سن و جنس و همچنین قد و وزن را در نظر می ‌گیرند. اگر BMI شما در محدوده زیر باشد:

 BMI کمتر از 18.5: نشان می‌ دهد که فرد دچار کمبود وزن است، بنابراین شاید لازم باشد روی افزایش وزن برنامه زیری کند. توصیه می ‌شود از پزشک یا متخصص تغذیه مشاوره بخواهید یک رژیم افزایش وزن اصولی برای شما در نظر بگیرد.

شاخص توده بدنی بین 18.5 – 24.9: نشان می دهد که وزن فرد متناسب با قد او است و با حفظ وزن سالم، خطر ابتلا به مشکلات جدی مرتبط با سلامتی کاهش خواهد یافت.

BMI بین 25– 30: نشان دهنده کمی اضافه ‌وزن است. توصیه می‌ شود برای کاهش وزن با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.

شاخص توده بدنی بالای 30: نشان می ‌دهد که فرد دچار اضافه وزن شدید است. در صورت عدم کاهش وزن ممکن است سلامت فرد به خطر بیفتد. توصیه می ‌شود برای کاهش وزن حتما با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید و تحت نظر یک رژیم کاهش وزن اصولی قرار بگیرید.

چه کسانی باید محاسبه BMI انجام دهند؟

محاسبه شاخص توده بدنی برای هر کسی می تواند مفید باشد تا بتواند همیشه وزن خود را در محدوده سالم نگه دارد. اما توصیه می شود که افراد بسیار لاغر و بسیار چاق حتما شاخص توده بدنی خود را مکررا محاسبه کنند. افرادی که دچار اضافه وزن شدید هستند در خطر ابتلا به بیماری هایی مانند دیابت نوع دو، فشار خون بالا، ناباروری، انواع سرطان و … قرار دارند. این افراد باید همواره وزن خود را کنترل کنند و با محاسبه BMI به دنبال راهکارهای کاهش وزن و لاغری باشند.

BMI باید در هر سنی چه عددی باشد؟

توصیه می شود که افراد در هر رنج سنی، شاخص توده بدنی خود را در یک محدوده خاص حفظ کنند. در جدول زیر می توانید BMI افراد در سنین مختلف را ببینید.

شاخص توده بدنی در کودکان و نوجوانان با سن و جنسیت آنها ارتباط دارد و  معمولا به عنوان BMI سنی یا  محاسبه bmi بر اساس سن شناخته می شود. اگر کودک دچار چاقی و یا لاغری باشد، باید به دنبال پیدا کردن بهترین روش برای درمان آن بود. به طور مثال در صورت قرار گرفتن bmi در محدوده چاقی، با مراجعه به یک متخصص تغذیه و دریافت رژیم لاغری کودکان، می توان از عوارض چاقی در سنین کودکی و همینطور آینده کودک جلوگیری کرد.

شاخص توده بدنی چه اطلاعاتی در اختیار ما قرار می دهد؟

BMI یک معیار ساده است که وضعیت وزنی افراد را نشان می دهند. این شاخص با اینکه میزان چربی بدن را تا حدودی نشان می دهد اما نحوه توزیع چربی را نشان نمی دهد و همچنین تفاوتی بین چربی و عضله قائل نیست. برای مثال شاخص توده بدنی یک ورزشکار حرفه ای که بافت عضلانی قابل توجه ای دارد 30 است و این عدد نشان دهنده چاقی فرد است، در حالی که این طور نیست و ورزشکاران عضله بیشتری دارند و درنتیجه چاق نیستند.

همینطور لازم به ذکر است که محاسبه bmi مردان و زنان با یکدیگر فرقی ندارد، زیرا این فرمول جنسیت، حجم عضلات و استخوان بندی را در نظر نمی گیرد. شاید برایتان جالب باشد بدانید که به دلیل پیچیدگی های ساختار بدنی بانوان، محاسبه شاخص توده بدنی بر مبنای بدن مردان طراحی شده است.

روش های کاهش BMI

افراد لاغری که شاخص توده بدنی کمی دارند، کار بسیار آسانی به نسبت افراد چاق با BMI بالا دارند. متاسفانه افرادی که شاخص توده بدنی بالای 30 دارند با روش های معمول موفق به کاهش وزن نمی شوند و در نهایت مجبور به انجام جراحی های لاغری مانند عمل اسلیو معده، عمل بای پس معده، پیکرتراشی و … می شوند. در ادامه شما را با بهترین روش های کاهش وزن و کاهش BMI آشنا خواهیم کرد:

یک رژیم لاغری مناسب انتخاب کنید

تا به حال به این فکر افتادید که اگر رژیمی را از دکتر تغذیه تهیه کنید تا کالری مناسبی از مواد غذایی را به بدن برسانید چه تاثیر چشمگیری بر میزان BMI خواهد داشت؟ در صورتی که از یک رژیم لاغری اصولی تحت نظر متحصص تغذیه یا جراحی لاغری استفاده کنید قطعا نتایج شگفت انگیزی را دریافت خواهید کرد.

ورزش روزانه را فراموش نکنید

داشتن رژیم لاغری به تنهایی نمی تواند در کاهش وزن موثر باشد. بلکه باید در کنار آن نیز ورزش و فعالیت بدنی روزانه داشته باشید. یکی از اصول لاغری و کاهش وزن، انجام ورزش روزانه است. ورزش هایی مانند دویدن، شنا، دوچرخه سواری، وزنه برداری، دراز و نشست و … تاثیر بسزایی در کاهش وزن و لاغری دارند. به دلیل تجمع چربی زیادی در شکم و پهلوها، انجام ورزش برای لاغری شکم و پهلو و در نتیجه لاغری این نواحی، میزان چربی بیشتر از دست می دهید.

خواب کافی داشته باشید

خواب کافی تاثیر بسیار زیادی در بهبود عملکرد تک تک اعضا و ساختارهای بدن دارد. کمبود خواب همچنین می تواند منجر به افزایش وزن و چاقی نیز شود. بنابراین برای کاهش BMI حتما به این مورد هم توجه داشته باشید.

استرس خود را کنترل کنید

استرس منشا بسیاری از بیماری ها اعم از چاقی و اضافه وزن است و حتی باعث استپ وزن هم می شود. بنابراین اگر فردی هستید که دائما دچار استرس می شوید باید فکری به حال خود کنید، چرا که سلامتی شما در خطر است. برای کاهش استرس می توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

• انجام مدیتیشن
• مراجعه به یک روانشناس
• ورزش کنید
• از دمنوش های گیاهی و آرامش بخش استفاده کنید
• و …

انجام عمل جراحی لاغری

متاسفانه افرادی که BMI بالای 40 دارند با روش های مرسوم لاغری مثل رژیم لاغری و ورزش کردن موفق به کاهش وزن نمی شوند. این افراد تنها گزینه ای که برای کاهش BMI پیش رو دارند، انجام عمل جراحی لاغری است. البته جای هیچ گونه نگرانی نیست؛ چرا که امروزه جراحی های لاغری کم تهاجمی و ایمنی مثل اسلیو معده، بای پس معده، پلیسه معده و … توسط بهترین جراحان لاغری در جهان با حداقل عوارض انجام می شود.