تغذیه بعد از بای پس معده چگونه است؟

عمل بای پس معده یکی از موثرترین روش های جراحی برای کاهش وزن در افراد مبتلا به چاقی مفرط است. این جراحی شامل تغییر ساختار معده و روده است. با این روش حجم معده کم و جذب کالری و مواد مغذی محدود می شود. با وجود موفقیت بالای این جراحی در کمک به افراد برای کاهش وزن و بهبود کیفیت زندگی، تغذیه بعد از بای پس معده یکی از مهم ترین عوامل در موفقیت طولانی مدت آن است. پس از جراحی لاغری، بدن تغییرات عمده ای در فرآیند هضم و جذب مواد غذایی تجربه می کند. بنابراین، رژیم غذایی باید با دقت برنامه ریزی شود تا از سوء تغذیه، کاهش ویتامین ها و مواد معدنی و مشکلات دیگر جلوگیری شود. این مقاله به بررسی مراحل مختلف تغذیه بعد از جراحی، انواع مواد غذایی مناسب و نامناسب و نکات کلیدی برای موفقیت در کاهش وزن پایدار خواهد پرداخت.

اهمیت تغذیه بعد از بای پس معده

پس از عمل بای پس معده، معده کوچک تر می شود و بخش بزرگی از روده کوچک نیز دور می زند. این تغییرات باعث می شود که بدن نتواند به اندازه قبل غذا مصرف کند و مواد مغذی را جذب نماید. در نتیجه، یک رژیم غذایی خاص و متعادل برای تامین نیازهای غذایی و جلوگیری از مشکلات تغذیه ای ضروری است.

مراحل تغذیه بعد از بای پس معده

تغذیه بعد از بای پس معده به چهار مرحله اصلی تقسیم می شود. هر یک از این مراحل باید با دقت دنبال شود تا بدن بتواند به تدریج به تغییرات جراحی عادت کند.

1 تا 2 هفته پس از عمل با رژیم مایعات شفاف

در این مرحله، معده جدید و بدن باید به این تغییرات عادت کنند. هدف اصلی از این مرحله، هیدراته نگه داشتن بدن و پیشگیری از بروز عفونت و فشار بر بخیه ها است. تنها مایعات شفاف و بدون قند مجاز هستند و از مصرف نوشیدنی های گازدار، شیرین و چرب باید خودداری شود.

2 تا 4 هفته پس از عمل با رژیم پوره و مایعات غلیظ

بعد از 2 تا 4 هفته، بدن آماده دریافت غذاهای نرم تر است، اما معده هنوز نیاز به مراقبت دارد. غذاهای نرم و پوره ای معرفی می شوند تا هضم آسان تری داشته باشد. پوره سیب زمینی، سوپ های صاف شده، پوره میوه ها (مانند سیب یا گلابی پخته)، ماست کم چرب بدون شکر، سفیده تخم مرغ آب پز نرم، پوره مرغ یا ماهی نرم از جمله مواد غذایی مناسب برای این مرحله هستند.

تغذیه بعد از بای پس معده با غذای نرم در هفته 4 تا 6

در هفته 4 تا 6، غذاهای نرم تر و پروتئینی وارد رژیم می شوند. معده به تدریج قادر به هضم مواد غذایی مختلف می شود، اما همچنان باید از مصرف غذاهای جامد و سخت خودداری کرد. مواد غذایی مجاز در این دوره شامل تخم مرغ، گوشت نرم (مرغ یا ماهی)، لوبیاهای پخته شده و نرم، غلات کامل پخته شده مانند بلغور جو دوسر، سبزیجات نرم پخته، پنیر کم چرب و توفو هستند.

بعد از 6 هفته مصرف غذای عادی شروع می شود

غذاهای مجاز در این مرحله هستند. برای اطمینان کامل بهتر است که از جراح لاغری و متخصص تغذیه خود کسب اطلاعات بیشتری درباره اصول تثبیت وزن انجام دهید.

اصول تغذیه بعد از بای پس معده

برای موفقیت طولانی مدت در کاهش وزن و حفظ سلامت عمومی پس از جراحی بای پس معده، پیروی از چند اصل کلیدی ضروری است. این اصول به شما کمک می کند تا از کمبود مواد مغذی جلوگیری کرده و به نتایج مطلوب دست یابید. در ادامه به این اصول اشاره می کنیم:

مصرف پروتئین و مکمل های ویتامینی

پروتئین مهم ترین ماده مغذی است که باید در اولویت قرار گیرد. پروتئین به حفظ توده عضلانی، ترمیم بافت ها و احساس سیری کمک می کند. به طور کلی، بیماران باید حداقل 60 تا 80 گرم پروتئین در روز مصرف کنند. پس از جراحی، جذب ویتامین ها و مواد معدنی کاهش می یابد، به ویژه آهن، کلسیم، ویتامین B12 و ویتامین D. بنابراین، مصرف مکمل ها و مواد غذایی غنی از این مواد ضروری است.

عدم مصرف غذاهای چرب و پرهیز از نوشیدن مایعات در هنگام غذا خوردن

پس از جراحی بای پس معده، بدن توانایی کمتری در جذب چربی ها دارد. بنابراین، مصرف غذاهای پرچرب می تواند منجر به مشکلات گوارشی و حتی بازگشت وزن شود. همچنین باید از مصرف غذاهای پرکالری و بدون ارزش غذایی مانند شیرینی ها، نوشابه های گازدار و فست فودها خودداری کرد. به جای آنها از غذاهای کم کالری مناسب و بهینه استفاده نمایید. مصرف همزمان غذا و مایعات می تواند منجر به گشاد شدن معده و بازگشت وزن شود. توصیه می شود حداقل 30 دقیقه قبل و بعد از وعده های غذایی از مصرف مایعات خودداری شود.

غذاهای ممنوعه در تغذیه پس از بای پس معده

برخی از غذاها ممکن است باعث بروز مشکلات گوارشی یا عدم تحمل شوند. شناسایی این غذاها و اجتناب از آن ها می تواند به پیشگیری از مشکلاتی مانند سوء هاضمه، اسهال و گاز معده کمک کند. این مواد غذایی شامل موارد زیر هستند:

• غذاهای پرچرب مانند غذاهای سرخ شده، گوشت های پرچرب و سس های چرب.
• قندهای سریع مانند شیرینی ها، شکلات ها، نوشابه ها و غذاهای فرآوری شده.
• نوشیدنی های گازدار و الکلی

میوه های ممنوع بعد از عمل بای پس معده

میوه های ممنوع بعد از عمل بای پس معده در چند دسته تقسیم می شوند:

1. پر فیبر: فیبر ماده مغذی است و نیاز بدن به آن غیر قابل انکار خواهد بود. اما یک سری از میوه ها مانند: خرمالو، انار، آووکادو، سیب، گلابی، انجیر، خرما و غیره.
2. شیرین و پر قند: قند هم مانند فیبر برای بدن لازم است اما مصرف آن در تغذیه بعد از بای پس معده باید کنترل شود. برخی از مهمترین میوه ها شامل: انگور، گیلاس، موز، آناناس، انبه، هندوانه، هلو، طالبی، خرما و غیره.
3. خشک: دستگاه گوارش به دلیل اینکه توانایی هضم میوه های خشک را مثل سابق نداردو قند آنها بالا است در لیست ممنوعه قرار خواهد گرفت. برگ زردآلو، خرمای خشک، کشمش، انجیر خشک، آلو خشک، سیب خشک و غیره جز این اسامی خواهند بود.
4. مرکبات: پرتقال، نارنگی، نارنج، لیمو ترش، لیمو شیرین و غیره.
5. میوه هایی که دارای دانه هستند: هضم معده برای دانه های میوه کمی دشوار است. میوه های از قبیل: توت فرنگی، کیوی، تمشک، شاه‌ توت، پشن فروت و غیره.
6. فرآوری شده: کمپوت و کنسرو.

خلاصه

تغذیه بعد از بای پس معده نقش حیاتی در موفقیت طولانی مدت این جراحی دارد. رعایت رژیم غذایی مناسب در مراحل مختلف پس از جراحی، مصرف مواد مغذی ضروری و مکمل ها و اجتناب از غذاهای پرکالری و پرچرب، به بیماران کمک می کند تا به طور پایدار وزن خود را کاهش دهند و از بازگشت وزن جلوگیری کنند. توجه به راهنمایی های پزشک و متخصص تغذیه در طول دوران نقاهت و پس از آن، کلید موفقیت در حفظ وزن و سلامت پس از جراحی بای پس معده است.